Historie - De Limonadefabriek

Begin 1900 ontstonden er in Nederland Limonadefabriekjes. De Fam. Verlaan had een kruidenierszaak in de Venestraat te Leidschendam en besloot Limonade te gaan maken. Meneer Verlaan ging in de leer bij Limonadefabriek Wilson in Den Haag en niet veel later werd de eerste Limonade gemaakt in de schuur achter hun winkeltje. Als snel werden er klanten gevonden en de eerste 250 flesjes werden rond gebracht met een kruiwagen naar de lokale café’s en kruideniers. De klantenkring groeide en na een de hondenkar en paard en wagen werd de eerste Chevrolet vrachtauto’s aangeschaft. Deze werden gestald in een oude schuur aan de overzijde van de winkel.
Het verging de firma goed en in 1931 gaf Verlaan opdracht aan de gebroeders E.A.H. en H.C. Halverhout een gebouw te ontwerpen en te bouwen waarin plaats was voor een limonadefabriekje en – bergplaats, een bierkelder en twee bovenwoningen, te bouwen op de plaats waar van de oude woning met schuur op Venestraat 56. Het was voor die tijd en plaats als Veur en Stompwijk een modern gebouw dat industriële vooruitgang uitstraalde.

De vervaardiging van limonade en de distributie ervan waren zeer simpel, op basis van een gekookte siroop. De eerste 250 flesjes limonade van Verlaan werden rondgebracht met een kruiwagen, later een hondenkar en weer later paard en wagen. Cafés en winkels waren het afzetgebied. Om zijn inkomsten te vergroten ging Verlaan, net zoals vele andere limonadeleveranciers, ook bier bottelen en verkopen. Dit Amstelbier werd per boot en later per vrachtauto aangevoerd uit Amsterdam.

Toen in 1931 de Elektrische Limonadefabriek van Verlaan werd gebouwd was de ondergang voor dergelijke fabriekjes al ingezet. Vanaf 1930 ontstond grote concurrentie door Coca-Cola en vanaf 1933 door de vruchtensappen van Hero. De kleinere fabrieken realiseerden zich dat ze niet tegen de grote fabrikanten waren opgewassen en richten tezamen Vrumona op. Deze moderne centraal gelegen fabriek zou de limonade gaan maken om die aan de kleinere fabrieken te leveren. Vrumona werd hiermee direct een belangrijke speler met een groot netwerk en verwierf ook het Pepsi contract. Heineken en nam in de jaren erna Vrumona over.

In het laatste oorlogsjaar was in de fabriek een uitdeelpost ingericht van de centrale keuken die in Leidschendam in gebruik was van november 1944-22 juli 1945. De Elektrische Limonadefabriek P. Verlaan & Zonen werd in 1975 gesloten.